رهبرمعظم انقلاب درحالی از خام‌فروشی گیاه گشنیز انتقاد کردند که با فرآوری آن، می‌توان ارزش افزوده ۲۵۰ تا ۵۰۰۰ برابری از صادرات این محصول ایجاد کرد.
امام خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب،در بیانات اخیر خودباهیئت دولت انتقاداتی درباره خام‌فروشی محصولات مختلف صادراتی و عدم فرآوری آنها بیان داشتند.
برای بررسی مصداق‌هایی که ایشان درباره خام‌فروشی بیان کردنددر این شماره پرونده «خام‌فروشی، حراج اموال مردم»، گیاه گشنیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
رهبر معظم انقلاب دربارهخام‌فروشی محصولات صادراتی ایرانی تأکید کردند:«در حاشیه مسئله تولید، من یک نکته دیگری را عرض بکنم که آن هم بی‌ارتباط به مسئله تولید نیست و آن مسئله صادرات مواد خام یا صادرات فلّه‌ای است که یک نمونه‌اش را قبلاً در مورد نفت گفتیم. یکی از مشکلات ما همین است که ما مواد خام را بدون فرآوری و بدون اینکه ارزش افزوده‌اش را برای کشور خودمان، برای سرمایه‌دار خودمان، برای کارگر خودمان فراهم بکنیم، می فرستیم خارج».
ایشان همچنین مشخصاً از صادرات خام گیاه گشنیز انتقاد کردند و فرمودند: «چند شب پیش تلویزیون راجع به گشنیز می‌گفت که گشنیز را به‌صورت فلّه‌ای می‌برند خارج و با قیمتهای بسیار زیادی بعد از فراوری در دنیا فروش می‌رود. پس یک نکته‌ای که ما در باب مسائل تولید خواستیم عرض بکنیم، مسئله برداشتن موانع تولید است که اینهاست».
ایجاد ارزش افزوده 250 تا 5000 برابری از گشنیز
بنابر این گزارش سالانه حدود 20هزار تن گیاه گشنیز در ایران تولید و بخش عمده‌ای از آن به‌صورت خام از کشور خارج می شود، درحالی که با انجام یک مرحله فرآوری روی آن می‌توان ارزش افزوده 250 برابری ایجاد کرد؛ همچنین بر پایه این گیاه خوشبو می‌توان ماده‌ای را تولید کرد که 5000 برابر ارزش افزوده بیشتری ایجاد می‌کند.
ارزش صادراتی هر کیلوگرم گشنیز خام حدود 10هزار تومان و حداکثر 14هزار تومان قیمت دارد، اما اگر عصاره آن گرفته شود حدود 2میلیون و 500هزار تومان قیمت پیدا می‌کند.
بر پایه گشنیز همچنین می‌توان "لینانول" تولید کرد که هر لیتر آن 50میلیون در کشورهای اروپایی قیمت دارد و برای صنایع اسانس و عطرسازی استفاده می‌شود.
سود گشنیز ایران در جیب تاجران پاکستانی
علاوه بر تهیه عصاره و اسناس، از گشنیز در صنعت گیاهان دارویی نیز استفاده می‌شود و ارزش افزوده و سود چند برابری نصیب تولیدکنندگان این صنایع می‌کند، اما شواهد امر نشان می‌دهد که این گیاه بعد از یک مرحله فرآوری ساده نظیر عصاره‌گیری در پاکستان به کشورهای مختلفی صادر می‌شود.
بنابراین گزارش ایران با وجود داشتن 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته‌شده در دنیا و داشتن میانگین 300 روز آفتابی و متأثر از آن تنوع گیاهی شرایط مناسبی برای تولید و فرآوری این محصولات مختلف گیاهی دارد؛ اما مشخص است که تنها در صورتی صادرات مناسبی خواهیم داشت که خام‌فروشی را قطع کنیم یا به حداقل برسانیم.
